Rodzaje norm dotyczących wyrobów śrubowych i konwersja pomiędzy nimi

Podczas projektowania jakiejkolwiek konstrukcji stalowych, najczęściej używa się śrub. Śruby, tak jak wszystkie materiały budowlane i konstrukcyjne są produkowane według norm, które określają wymiary i materiał, z którego wykonany jest dany element. Dzięki temu zapewniona jest wysoka jakość produktów, a standaryzacja znacznie ułatwia dobór odpowiednich elementów. Czym są normy oraz na czym polega konwersja pomiędzy nimi?

Rodzaje norm dotyczących elementów złącznych

W Polsce wszystkie sprzedawane materiały, w tym śruby, muszą spełniać normy, które są wyznaczone przez polskie prawo. Oznacza to, że wymiary i kształt każdej śruby jest określony poprzez normy. Jakie normy obowiązują w Polsce? W naszym kraju honorowane są trzy rodzaje norm dotyczących śrub. Pierwszą grupą są polskie normy, czyli normy obowiązujące wyłącznie na terenie naszego kraju. Posiadają one skrót PN, a ustanawia je Polski Komitet Normalizacyjny. Kolejna grupa norm to normy międzynarodowe. Skrót jaki je określa to ISO wraz z odpowiednim ciągiem cyfr dla danej normy. Te normy są honorowane w prawie wszystkich państwach na świecie, a opracowuje je Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna. Ostatni typ norm, które obowiązują w Polsce to normy niemieckie. Normy niemieckie są ustalane przez Niemiecki Instytut Normalizacji, a ich skrót to DIN. Normy niemieckie są na tyle popularne i często stosowane w Polsce, że mimo, iż są one teoretycznie o zasięgu krajowym, honorowane są również w naszym kraju.

Konwersja pomiędzy normami dotyczącymi śrub

Normy określają wiele cech śrub, które decydują o tym, czy dany element spełni oczekiwania i czy będzie dobrym wyborem do danego zastosowania. Przede wszystkim normy mówią o tym jaki wymiary ma śruba oraz z jakiego materiału została wykonana. Dodatkowo w normie znajduje się informacja o wytrzymałości danego elementu. Problem z normami pojawia się w momencie gdy szukamy elementu złącznego w innym typie norm niż oferuje dany sklep, wtedy niezbędna jest konwersja pomiędzy normami. Konwersja jest potrzebna wtedy kiedy należy kupić daną śrubę, a jej norma jest znana nam jako na przykład ISO, natomiast w sklepie napotykamy oznaczenie PN albo DIN. Jak zatem dokonać zakupu i mieć pewność, że nabyta śruba będzie miała odpowiedni wymiar i kształt oraz nada się do konkretnego zastosowania? Na wypadek takiego zdarzenia powstały specjalne tabele, w których można odczytać odpowiedniki konkretnych norm.

Na przykładzie nakrętki samohamownej DIN 985 można zobaczyć jak działa konwersja na inne typy norm. Dla nakrętki DIN 985 w tabeli z odpowiednikami norm zostały znalezione następujące nakrętki:

Jak widać, konwersja norm nie jest kłopotliwa.